W strukturze DNA zapisana jest informacja o strukturze białek, ponieważ: – białka są podstawowym i specyficznym budulcem każdego żywego organizmu – są enzymami, które umożliwiają syntezę wszystkich innych związków chemicznych DNA BIAŁKO polimer polimer n x nukleotyd n x aminokwas kolejność nukleotydów (sekwencja) kolejność aminokwasów 4 różne nukleotydy 20 różnych aminokwasów Kod genetyczny jest kodem trójkowym, to znaczy, że 3 kolejne nukleotydy zapisują informacje o jednym aminokwasie w białku. KODON (TRIPLET) = 3 nukleotydy Właściwości kodu genetycznego: – trójkowy – liniowy – bezprzecinkowy -między kodonami nie ma nukleotydów oddzielających kodony – niezachodzący (nie nakładający się) – każdy nukleotyd nie ma części wspólnej – jednoznaczny – dany kodon zapisuje tylko jeden aminokwas – zdegenerowany – kilka kodonów może zapisywać ten sam aminokwas – w nim jest tylko jeden kodon start -> AUG, który koduje metioninę; trzy kodony stop -> UAA, UAG, UGA, które nie zapisują żadnego aminokwasu – uniwersalny – u wszystkich żywych organizmów te same kodony zapisują aminokwasy

Nazwij cechy kodu genetycznego, ktore przedstawiają niżej mymienione zapisy i wyjaśnij co oznaczają a) AAUGCA czytane jako AAU i GCA a nie jako AAU, AUG, UGC, GCA B) GCU dczytane jako alanina c) GCU, GCC, GCA, GCG

Rozszyfrowanie kodu genetycznego i jego roli w syntezie bialekWstępJednym z odkryć, które można nazwać rewolucyjnym i mającym ogromny wpływ na życie ludzi,było rozszyfrowanie sposobu kodowania białek przez kwas deoksyrybonukleinowy, czyli powszechniedzisiaj znane pod tą nazwą DNA. Otworzyło to drzwi dla gwałtownego rozwoju wielu dziedzin nauki:biologii molekularnej, inżynierii genetycznej, medycyny czy nad kodem genetycznym prowadzone były już od XIX wieku, kiedy to Grzegorz Mendelzaprezentował zasadę dziedziczenia na przykładzie roślin groszku. Naukowcy zaczęlizastanawiać się, co właściwie jest nośnikiem informacji przekazywanej z pokolenia na pokolenie i determinu-jącej specyficzne cechy u organizmów crick - podwojna helisaKod genetyczny – reguła, według której informacja genetyczna, zawarta w sekwencji nukleotyd ó w kwasu nukleinowego (DNA lub RNA), w komórkach wszystkich organizmów może ulegać „tłu-maczeniu” na kolejność aminokwas ó w w ich bia łkach w procesie biosyntezy białek (a konkretnietranskrypcji i translacji).Kodon, utworzony przez trzy kolejne zasady azotowe nukleotyd ó w w kwasie nukleinowym ko-duje jeden aminokwas w łańcuchowej strukturze białka. Jednak trzem kodonom (UAA, UAG i UGA) nie odpowiadają żadne aminokwasy. Kodony te, zwane terminacyjnymi albo kodonami nonsensowymi, kodują polecenie przerwania biosyntezy peptydu (białka). Np. w sekwencji za-sad AAAAAAUAA kodon UAA jest kodonem STOP (w mRNA; jego odpowiednikiem w DNA jest “TAA").1. Trójkowy – trzy leżące obok siebie nukleotydy tworzą podstawową jednostkę informacyjną (triplet, inaczej kodon).2. Niezachodzący – kodony nie zachodzą na siebie. Każdy nukleotyd wchodzi w skład tylko jednego kodonu, np. w sekwencji AAGAAA pierwsze trzy zasady (AAG) kodują jeden aminokwas (tu: lizynę) a następny kodon zaczyna się dopiero od 4. zasady, nie wcześniej. Wyjątek od tej zasady może stanowić kod genetyczny niektórych wirusów, gdzie ten sam fragment kodu jest odczytywany dwu- lub trzykrotnie, z przesunięciem w fazie[1].3. Bezprzecinkowy – każdy nukleotyd w obrębie sekwencji kodujących wchodzi w skład jakiegoś kodonu, więc pomiędzy kodonami nie ma zasad bez znaczenia dla Zdegenerowany – różne kodony (różniące się na ogół tylko trzecim nukleotydem) mogą kodować ten sam aminokwas, tzn. prawie wszystkie aminokwasy mogą być zakodowane na kilka sposobów. Przykładowo lizyna kodowana jest zarówno przez kodon AAA, jak i AAG. Dzięki temu część zmian informacji genetycznej w wyniku mutacji nie znajduje swojego odbicia w sekwencji aminokwasów. Wynika to z liczby kodonów oraz aminokwasów i zasady szufladkowej Jednoznaczny (zdeterminowany[1]) – danej trójce nukleotydów w DNA lub RNA odpowiada zawsze tylko jeden Kolinearny (inaczej współliniowy[1]) – kolejność ułożenia aminokwasów w białku jest wiernym odzwierciedleniem ułożenia odpowiednich kodonów na matrycowym RNA (mRNA)[2].7. Uniwersalny – powyższe zasady są przestrzegane dość dokładnie przez układy biosyntezy białek u wszystkich organizmów, jakkolwiek zdarzają się niewielkie odstępstwa od tej prawidłowości wśród wirusów, bakterii, pierwotniak ó w , grzybów i w mitochondriach[3]. Na przykład kodon UAA odczytany przez rybosomy mitochondriów powoduje nie zakończenie syntezy białka (jak to ma miejsce w rybo-somach cytoplazmy podstawowej i siateczki śr ó dplazmatycznej ), ale dobudowanie do niego trypto-fanu; natomiast kodon UGA zamiast przerwania translacji może powodować dołączenie selenocys-teiny (wymagane jest do tego występowanie w mRNA dodatkowego sygnału, tzw. SECIS), a kodon UAG – dobudowanie pirolizyny do tworzącego się łańcucha polipeptydowego (białka).Mówi się również, że kod genetyczny ma charakter pośredni, co oznacza, że matryce DNA nigdynie są bezpośrednio wykorzystywane do „układania” DNAZachodzące w procesie translacji dopasowanie kodonu w mRNA z odpowiadającym mu an-tykodonem w tRNA (cząsteczce dostarczającej aminokwas) nie zawsze musi być idealne. Zgod-nie z zasadą tolerancji (hipotezą tolerancji) zawsze musi być zachowana jedynie zgodność

Biologia - Matura Maj 2013, Poziom podstawowy (Formuła 2007) - Zadanie 23. Kategoria: Ekspresja informacji genetycznej Typ: Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Oceń prawdziwość informacji dotyczących kodu genetycznego. Wpisz w tabelę literę P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub literę F, jeśli zdanie jest fałszywe.

U królików barwa sierści uwarunkowana jest przez szereg alleli wielokrotnych w następującej kolejności dominowania: A1 – fenotyp „dziki” – futerko szare A2 – fenotyp „chinchilla” – futerko srebrnoszare A3 – fenotyp „himalaya” – futerko białe, łapki, uszy, nos i ogonek czarny A – całkowicie biały Podaj wszystkie genotypy rodziców i rozszczepienie w potomstwie krzyżówki: a) samicy o fenotypie „himalaya” i samca o futerku szarym, jeżeli w pokoleniu F1 otrzymano króliki o fenotypie „dzikim”, „himalaya” i białym b) samicy o fenotypie „chinchilla” z samcem o szarym futerku, jeżeli w pokoleniu F1 otrzymano króliki o fenotypie „dzikim”, „chinchilla” i „himalaya”a) P: A3A (samica) x A1A (samiec) F1: A1A3, A3A, A1A, AA („dziki” : „himalaya” : biały = 2 : 1 : 1) b) P: A2A2 (samica) x A1A1 lub A1A2 lub A1A3 lub A1A (samiec) brak w potomstwie osobników „himalaya” dlatego wszystkie te kombinacje odpadają P: A2A3 (samica) x A1A1 (samiec) F1: same osobniki o fenotypie „dzikim”, dlatego ta możliwość odpada P: A2A3 (samica) x A1A2 (samiec) F1: A1A2, A1A3, A2A2, A2A3 („dziki” : „chinchilla” : „himalaya” = 2 : 2 : 0, dlatego ta możliwość odpada) P: A2A3 (samica) x A1A3 (samiec) F1: A3A3, A1A3, A2A3, A1A2 („dziki” : „chinchilla” : „himalaya” = 2 : 1 : 1) P: A2A3 (samica) x A1A (samiec) F1: A1A2, A1A3, A2A, A3A („dziki” : „chinchilla” : „himalaya” = 2 : 1 : 1) P: A2A (samica) x A1A1 (samiec) F1: same osobniki o fenotypie „dzikim”, dlatego ta możliwość odpada P: A2A (samica) x A1A2 (samiec) F1: A1A2, A1A, A2A2, A2A („dziki” : „chinchilla” : „himalaya” = 2 : 0 : 2, dlatego ta możliwość odpada) P: A2A (samica) x A1A3 (samiec) F1: A1A2, A1A, A2A3, A3A („dziki” : „chinchilla” : „himalaya” = 2 : 1 : 1) P: A2A (samica) x A1A (samiec) F1: A1A2, A1A, A2A, AA („dziki” : „chinchilla” : „himalaya” = 2 : 1 : 0, dlatego ta możliwość odpada)

^{Kwadrat Punneta z tej konfiguracji znajduje się poniżej. Widzimy tutaj, że istnieją trzy sposoby, aby potomstwo wykazywało cechę dominującą i jeden sposób na recesywny. Oznacza to, że istnieje 75% prawdopodobieństwo, że potomstwo będzie miało cechę dominującą i 25% prawdopodobieństwo, że potomstwo będzie miało cechę} Organizm człowieka składa się z białek w 20%. Białka to inaczej aminokwasy. To jakie cechy ma dany organizm zależy od tego jakie ma białka. Informacja o budowie określonego białka znajduje się w odcinku DNA nazywanym genem. Trzy kolejne nukleotydy w DNA, kodujące dokładnie jedno białko to kodon, oznaczany jest trzyliterowymi skrótami pochodzącymi of pierwszych liter zasad azotowych zawartych w nukleotydach: A, T, C, G (adenina, tymina, cytozyna, guanina). W nici RNA zamiast tyminy występuje uracyl, kodowany literą U. Na przykład kodon CAC składa się z zasad: cytozyna – adenina – cytozyna. Istnieje 64 różnych kodonów i 20 białek, oznacza to że każde białko kodowane jest przez kilka różnych kodonów. Sposób zapisu informacji o budowie białek za pomocą kodonów to kod genetyczny. Proces syntezy białek (czyli łączenia białek) w komórce przebiega w dwóch etapach w jądrze komórkowym (u zachodzi przepisywanie kodu z DNA na mRNA) i w cytoplazmie (tu mRNA łączy się z rybosomem a cząsteczki tRRN transportują białka w kolejności jaką wyznacza mRNA). Rybosom łączy dostarczone prze tRNA białka do momentu, aż trafi na odpowiedni kodon „stop”, który zatrzymuje proces syntezy. Ten materiał został opracowany przez Przeczytanie i zapamiętanie tych informacji ułatwi Ci zdanie klasówki. Pamiętaj korzystanie z naszych opracowań nie zastępuje Twoich obecności w szkole, korzystania z podręczników i rozwiązywania zadań domowych.

Ogólnie rzecz biorąc, użyj następującego formatu dla przykładów kodu: Użyj czterech spacji do wcięcia. Nie używaj kart. Spójne dopasowywanie kodu w celu zwiększenia czytelności. Ogranicz wiersze do 65 znaków, aby zwiększyć czytelność kodu w dokumentacji, zwłaszcza na ekranach mobilnych.

Zadanie 4. Cytoszkielet komórki budują trzy rodzaje filamentów: mikrofilamenty, filamenty pośrednie i mikrotubule. Mikrofilamenty to cienkie i elastyczne struktury zbudowane z identycznych globularnych cząsteczek aktyny. Mikrotubule są najgrubsze z tych struktur i mają postać długich, pustych wewnątrz rurek. Odpowiadają za organizację wnętrza komórki. Filamenty pośrednie są zbudowane z mocno zwiniętych nici, dzięki czemu są najbardziej sztywne i wytrzymałe spośród wymienionych elementów cytoszkieletu. Na rysunku przedstawiono trzy rodzaje filamentów budujących cytoszkielet podstawie: Biologia. Jedność i różnorodność, praca zbiorowa, Warszawa 2008, s. 102–105. jcCo.

65a61j2bqo.pages.dev/66

65a61j2bqo.pages.dev/17

65a61j2bqo.pages.dev/13

65a61j2bqo.pages.dev/57

65a61j2bqo.pages.dev/61

65a61j2bqo.pages.dev/52

65a61j2bqo.pages.dev/32

65a61j2bqo.pages.dev/98

odczytywanie kodu genetycznego zadania